- Program LIFE to nasz sukces. Pokazuje, że walka o czyste powietrze to nie tylko puste obietnice. Idą za nim konkretne działania i duże pieniądze. Tylko w naszym Regionalnym Programie Operacyjnym na politykę energetyczną przeznaczyliśmy 420 mln euro. Podział tych środków – na odnawialne źródła energii, transport ekologiczny, modernizację energetyczną przedsiębiorstw i ograniczanie niskiej emisji – potwierdza, że robimy wszystko, abyśmy oddychali czystszym powietrzem, które nie jest zagrożeniem dla naszego zdrowia. Zdajemy sobie jednak sprawę, że aby odnieść sukces w walce ze smogiem w regionie potrzeba kompleksowych rozwiązań, które będą dotyczyć całego województwa - przekonuje wicemarszałek Wojciech Kozak.
Po niespełna trzech miesiącach od oficjalnego startu, projekt LIFE, który koordynuje wiele działań zmierzających do jeszcze skuteczniejszego ograniczania zanieczyszczeń powietrza w Małopolsce, ma na swoim koncie pierwsze rezultaty. Dzięki temu innowacyjnemu pomysłowi w gminach regionu, które przyłączyły się do LIFE rozpoczęli pracę pierwsi eko-doradcy. Dotychczas jest ich 24, a w październiku dołączą do nich pozostali spośród 55 partnerów projektu. Mimo tak krótkiego czasu eko-doradcy zdążyli już m.in. przygotować karty projektów do „ekologicznych” naborów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.
Eko-doradcy włączyli się też w prace nad aktualizacją Programu ochrony powietrza dla Małopolski, które trwają od maja. Dzięki wykorzystaniu środków przeznaczonych na LIFE udało się przeprowadzić tzw. inwentaryzację emisji w aż 9 tys. budynków na terenie 10 małopolskich gmin. Pozyskane bezpośrednio od mieszkańców informacje pozwoliły oszacować ilość wykorzystywanych kotłów i kominków na paliwa stałe, określić ich wiek i rodzaj stosowanych paliw. Realizacja projektu LIFE poskutkowała też przygotowaniem listy kotłów grzewczych, które spełniają wszystkie ekologiczne normy i można na nie uzyskać dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Tylko w RPO WM 2014-2020 na wymianę pieców przeznaczono ponad 210 mln zł. Szczegóły akcji „Nie truj. Weź dotację. Wymień piec”.
Obecnie w ramach prac nad aktualizacją Programu ochrony powietrza trwają spotkania z mieszkańcami Małopolski, podczas których prezentowane są założenia jego nowej wersji. Dwa z nich, w Krakowie i Tarnowie odbyły się w zeszłym tygodniu, pozostałe cztery – w Krakowie, Nowym Sączu, Chrzanowie i Nowym Targu – odbędą się w dniach 19-22 września. Szczegółowy plan spotkań.
Gminni eko-doradcy mają też promować wśród mieszkańców wiedzę na temat zagrożeń płynących z zanieczyszczonego powietrza oraz głównych źródeł niskiej emisji, a przez to mobilizować ich do aktywnego włączenia się w przeciwdziałanie temu zjawisku. Pomogą też mieszkańcom w przygotowaniu wniosków o dotację. Dodatkowo, dzięki środkom z LIFE, będzie funkcjonowało Centrum Kompetencji, z którego będą mogły korzystać wszystkie samorządy lokalne – znajdą tam fachową bazę wiedzy i szkolenia. W dalszej kolejności planuje się również utworzenie międzyregionalnej bazy źródeł emisji dla Małopolski, Czech i Słowacji wraz z modelowaniem jakości powietrza.
Jednym z zadań projektu LIFE jest podnoszenie wiedzy mieszkańców w zakresie ochrony powietrza. Odpowiada temu prowadzony właśnie przez Krakowski Alarm Smogowy – partnera Małopolski przy realizacji projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” – nabór projektów edukacyjnych. Swoje propozycje mogą zgłaszać lokalne organizacje pozarządowe lub grupy nieformalne działające wspólnie z organizacją pozarządową. Ich projekty, na realizacje których można otrzymać od 3 do 15 tys. zł, mają zwiększać świadomość mieszkańców Małopolski lub Śląska na rzecz czystszego powietrza. Nabór wniosków trwa do 3 października 2016, do godz. 15:00. Szczegółowe informacje, regulamin oraz specjalny formularz są dostępne na stronie Małopolska w zdrowej atmosferze oraz na stronie programu Nasze Powietrze.